Đó là chia sẻ của các nhà khoa học được trao tặng Giải thưởng chính trị giá 3 triệu USD trong lễ trao giải thưởng VinFuture tối 20/1 tại Hà Nội với công trình "Vaccine mRNA: Công nghệ đột phá để cứu sống con người".
Ngày 21/1, các nhà khoa học được trao giải thưởng VinFuture có buổi giao lưu với chủ đề "Talk Future". Tại đây, 7 nhà khoa học đã chia sẻ những câu chuyện phía sau hành trình tạo nên những công trình khoa học vì mục tiêu phụng sự nhân loại.
Giải thưởng chính VinFuture đã được trao cho 3 nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman (Mỹ) và Pieter Cullis (Canada), chủ nhân của công trình "Vaccine mRNA: Công nghệ đột phá để cứu sống con người".
Đây là công trình đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống COVID-19. Dựa trên thành tựu của các nhà khoa học trong nhiều năm nghiên cứu, vaccine mRNA phòng chống COVID-19 đã được phát triển trong thời gian kỷ lục, bảo vệ hàng trăm triệu người, không chỉ giúp nhân loại ứng phó COVID-19 mà còn mở ra cơ hội điều trị ung thư, bệnh tim, các bệnh truyền nhiễm khác. Hàng tỷ người trên thế giới đã được thụ hưởng thành quả của nghiên cứu này, được bảo vệ an toàn.
Chia sẻ tại buổi giao lưu, GS. Katalin Kariko xúc động cho biết: "Tôi có mặt ở đây, ngày hôm nay để thay mặt cho hàng nghìn đồng nghiệp của tôi trên thế giới. Khó khăn của tôi chẳng là bao nếu so với những đồng nghiệp ngoài kia", Bà cho biết, để tạo ra công trình nghiên cứu này, bà cùng các cộng sự đã vượt qua rất nhiều căng thẳng. Từng không dám nghĩ mình sẽ tạo ra được những điều lớn lao, nhưng mong ước mang đến những điều tốt đẹp đã thôi thúc bà và 2 nhà khoa học Drew Weissman và Pieter Cullis tạo ra vaccine mRNA.
Chia sẻ về hành trình cùng nhau hợp tác để tạo ra vaccine mRNA, GS. Weissman chia sẻ, ông tình cờ gặp bà Kariko khi cùng dùng chung máy photo. Ông làm trong lĩnh vực nghiên cứu sinh học và muốn tạo ra vaccine, còn bà Kariko chuyên về sử dụng mRNA thông tin, vì vậy hai người hợp tác với nhau để ứng dụng công nghệ mRNA trong điều chế vaccine. "Hành trình cộng tác lúc ban đầu khó khăn vì không ai quan tâm đến mRNA và rất ít người chung chí hướng khi đi xin tài trợ hoặc xuất bản công trình nghiên cứu nhưng chúng tôi vẫn nghiên cứu và kiên trì đến khi đạt được thành quả", ông cho biết.
Tiếp đó, để đưa mRNA vào cơ thể phải qua một phương tiện nào đó, vì nếu không sẽ bị phân huỷ rất nhanh, GS. Weissman và Kariko đã thử nghiệm 40 hợp chất khác nhau và chỉ thành công khi sử dụng công nghệ nano lipid của GS. Cullis.
Khi được hỏi, đâu là yếu tố giúp các công trình khoa học đến với thực tế cuộc sống, GS. Cullis cho rằng, từ khoa học đến thực tế là hành trình không dễ dàng. "Tôi đã khởi nghiệp nhiều công ty và không phải công ty nào cũng thành công. Từ những ý tưởng nghiên cứu khoa học ra thực tế rất khó khăn, nhiều khi có sản phẩm khoa học nhưng người triển khai nhân rộng lại cho rằng chỉ hiệu quả trong phòng thí nghiệm, chứ không thể nhân rộng sản xuất".
Để khoa học có thể ứng dụng sâu rộng hơn trong tương lai, GS. Drew Weissman đã làm việc với các nhà khoa học tại Thái Lan, Malaysia, Singapore... vài năm và thực sự muốn đến Việt Nam và thành lập một chương trình hợp tác chung tại Đông Nam Á để các nhà khoa học có thể chung tay phát triển vaccine cho khu vực.
Bày tỏ suy nghĩ về con đường vượt qua khó khăn để đi đến thành công, các nhà khoa học hàng đầu thế giới đã có những chia sẻ rất tâm huyết.
Với GS. Kariko, để tạo ra giải pháp cho nhân loại phải xuất phát từ đam mê, tình yêu rất lớn. Tình yêu đó giúp bà vượt qua nhiều khó khăn, kể cả khi bị nhiều công ty từ chối công trình nghiên cứu. Bên cạnh đó, bà Kariko cho rằng để tạo ra thành công còn cần sự tập trung tuyệt đối vào những gì đang theo đuổi.
Còn GS. Drew Weissman cho rằng, thành công sẽ đến từ sự kiên trì. Ông đã kiên trì theo đuổi công việc của mình hàng chục năm và chưa bao giờ có ý định từ bỏ.
Trong khi đó, ông Pieter Cullis nhận định, tinh thần hợp tác, khả năng làm việc nhóm cũng là một trong những yếu tố để tạo nên thành công. Ông cho biết trong 40 năm làm việc cùng nhóm nghiên cứu trên nhiều dự án khác nhau, đã xảy ra rất nhiều bất đồng nhưng tinh thần hợp tác chính là bí quyết để tất cả hướng đến mục tiêu chung.
Thu Cúc
